Odkrywanie krajobrazu sztucznej inteligencji w Iranie: przełomy, dynamika rynku i strategiczne perspektywy

• Przegląd rynku
• Nowe trendy technologiczne
• Ocena konkurencyjności
• Prognozy wzrostu i przewidywania
• Analiza regionalnego rynku
• Strategiczne spojrzenie na przyszłość
• Wyzwania i nadarzające się możliwości
• Źródła i referencje

„Tech News Deep Dive: Lipiec 2025. Masowa restrukturyzacja Microsoftu: zwolnienia, inwestycje w AI i zawirowania w grach. Microsoft znajduje się na czołowych stronach gazet z powodu rundy masowych zwolnień, które obejmują około 9,000 miejsc pracy – około 4% jego globalnej siły roboczej.” (źródło)

Przegląd rynku

Sektor sztucznej inteligencji (AI) w Iranie doświadczył znaczącego wzrostu i transformacji w ostatnich latach, napędzany zarówno przez inicjatywy rządowe, jak i innowacje z sektora prywatnego. Na dzień 30 czerwca 2025 roku irański rynek AI jest charakteryzowany przez zwiększone inwestycje, rozwijający się ekosystem startupów oraz nacisk na strategiczne sektory, takie jak opieka zdrowotna, fintech i inteligentna produkcja.

Ostatnie wydarzenia

• Wsparcie rządowe: Rząd irański przyznał priorytet AI jako kluczowemu filarowi swojej „Mapy drogowej gospodarki cyfrowej 2025”, dążąc do zwiększenia udziału gospodarki cyfrowej w PKB do 10% do 2025 roku (Tehran Times). Ministerstwo Technologii Informacyjnej i Komunikacji (ICT) uruchomiło kilka programów finansowania i centrów badawczych AI, w tym Krajowe Centrum AI w Teheranie.
• Ekosystem startupów: W Iranie działa ponad 200 startupów skoncentrowanych na AI, z 30% rocznym wzrostem nowych rejestracji firm w 2024 roku (Financial Tribune). Startupy te rozwijają rozwiązania w zakresie przetwarzania języka naturalnego, widzenia komputerowego i analityki predykcyjnej, często dostosowanych do rynku i języka perskiego.
• Produkcja akademicka i badawcza: Irańskie uniwersytety zwiększyły swoją produkcję badań dotyczących AI, a Iran zajął 15. miejsce na świecie pod względem publikacji AI w 2024 roku (Scimago Journal & Country Rank). Współprace między akademią a przemysłem wspierają innowacje, szczególnie w medycynie obrazowej i automatyzacji rolnictwa.
• Współpraca międzynarodowa i sankcje: Podczas gdy międzynarodowe sankcje nieprzerwanie ograniczają dostęp do niektórych zaawansowanych sprzętów i usług chmurowych, irańskie firmy AI coraz częściej współpracują z regionalnymi partnerami w Turcji, Rosji i Chinach, aby uzyskać dostęp do technologii i rynków (Al-Monitor).

Perspektywy

Patrząc w przyszłość, rynek AI w Iranie ma szansę na wzrost o skumulowanej rocznej stopie wzrostu (CAGR) na poziomie 18% do 2028 roku, a sektory opieki zdrowotnej i fintech przewodzą adopcji (Statista). Pozostają kluczowe wyzwania, w tym zatrzymywanie talentów, dostęp do globalnych platform AI i klarowność regulacyjna. Jednak kombinacja młodej, technicznie zaawansowanej populacji oraz silne wsparcie rządowe plasuje Iran jako znaczącego emergentnego gracza w regionalnym krajobrazie AI.

Nowe trendy technologiczne

Sztuczna inteligencja w Iranie: Ostatnie wydarzenia i perspektywy (30 czerwca 2025)

Sektor sztucznej inteligencji (AI) w Iranie doświadczył znaczącego wzrostu w 2024 roku i pierwszej połowie 2025 roku, napędzany inicjatywami rządowymi, badaniami akademickimi oraz rozwijającym się ekosystemem startupów. Pomimo napotykanych międzynarodowych sankcji i ograniczonego dostępu do globalnych platform AI, Iran poczynił znaczne postępy w badaniach, zastosowaniach i rozwoju polityki AI.

• Inicjatywy rządowe: Rząd irański nadał AI status technologii strategicznej. Krajowa mapa drogowa AI ma na celu umieszczenie Iranu wśród 10 najlepszych krajów w dziedzinie AI do 2030 roku. W 2024 roku Ministerstwo Technologii Informacyjnej i Komunikacji (ICT) zwiększyło finansowanie dla centrów badawczych AI oraz uruchomiło projekty pilotażowe w zakresie opieki zdrowotnej, rolnictwa i inteligentnych miast.
• Postęp w badaniach akademickich: Irańskie uniwersytety, takie jak Uniwersytet Sharif oraz Uniwersytet Teherański, opublikowały ponad 2,500 artykułów naukowych związanych z AI w międzynarodowych czasopismach w 2024 roku, co umieściło Iran na 15. miejscu w skali globalnej w zakresie produkcji badań naukowych z AI (Scimago Journal & Country Rank). Kluczowe obszary badań obejmują przetwarzanie języka naturalnego (NLP) dla języka perskiego, widzenie komputerowe oraz diagnozowanie medyczne z wykorzystaniem AI.
• Ekosystem startupów: Liczba startupów AI w Iranie przekroczyła 400 na początku 2025 roku, z naciskiem na fintech, handel elektroniczny i rozwiązania healthtech (IranGov News). Wyróżniające się firmy, takie jak Cafebazaar i Snapp, wprowadziły AI w celu personalizacji rekomendacji i optymalizacji tras.
• Wyzwania: Sankcje nadal ograniczają dostęp do zaawansowanego sprzętu (np. GPU) i chmurowych usług AI. Irańscy programiści polegają na w ramach open-source i krajowych dostawcach chmurowych, co może ograniczać skalowalność i wydajność (Al-Monitor).
• Perspektywy: Przy ciągłym inwestowaniu i silnym potencjale talentów, sektor AI w Iranie ma szansę na wzrost o skumulowanej rocznej stopie wzrostu na poziomie 18% do 2027 roku. Rządowy nacisk na etykę AI i regulacje, opisane w Wytycznych dotyczących etyki AI opublikowanych w marcu 2025 roku, ma na celu promowanie odpowiedzialnych innowacji i międzynarodowej współpracy.

Podsumowując, krajobraz AI w Iranie szybko się ewoluuje, z solidnym badaniem, dynamiczną sceną startupową i strategicznym wsparciem politycznym, chociaż wciąż pozostają wyzwania związane z ograniczeniami zewnętrznymi.

Ocena konkurencyjności

Krajobraz konkurencyjny sztucznej inteligencji (AI) w Iranie szybko się rozwija, napędzany zarówno przez krajowe innowacje, jak i konieczność dostosowania się do międzynarodowych sankcji. Na dzień 30 czerwca 2025 roku sektor AI w Iranie charakteryzuje się mieszanką inicjatyw rządowych, badań akademickich oraz rosnącej liczby prywatnych startupów, które wszystkie działają w unikalnym środowisku regulacyjnym i gospodarczym.

• Inicjatywy rządowe: Rząd irański nadał AI status technologii strategicznej, a Ministerstwo Technologii Informacyjnej i Komunikacji (ICT) oraz Wiceprezydentura do spraw Nauki i Technologii są na czołowej pozycji, wprowadzając krajowe mapy drogowe AI. Krajowa strategia AI, ogłoszona pod koniec 2024 roku, ma na celu umieszczenie Iranu wśród 10 najlepszych krajów w zakresie produkcji badań AI do 2030 roku.
• Instytucje akademickie i badawcze: Irańskie uniwersytety, takie jak Uniwersytet Sharif i Uniwersytet Teherański, stały się regionalnymi liderami w badaniach nad AI. Według Scimago Journal & Country Rank, Iran zajął 4. miejsce w Azji pod względem publikacji dotyczących AI w 2024 roku, co odzwierciedla solidny pipeline akademicki.
• Ekosystem startupów: Pomimo ograniczonego dostępu do globalnego kapitału inwestycyjnego, irańskie startupy AI pojawiają się w sektorach takich jak fintech, opieka zdrowotna i przetwarzanie języka naturalnego. Firmy takie jak Digikala i Cafe Bazaar integrują silniki rekomendacyjne napędzane AI oraz analitykę klientów, podczas gdy startupy healthtech wykorzystują AI do diagnozowania i telemedycyny.
• Międzynarodowa współpraca i sankcje: Trwające sankcje ograniczają dostęp do najważniejszych sprzętów AI i usług chmurowych, zmuszając irańskie firmy do rozwoju rodzimych rozwiązań. Jednak współprace z krajami takimi jak Chiny i Rosja wzrosły, szczególnie w zakresie rozwoju sprzętu i algorytmów AI (Al-Monitor).
• Perspektywy: Perspektywy dla AI w Iranie pozostają ostrożnie optymistyczne. Kontynuowane inwestycje rządowe, silna baza akademicka i elastyczna kultura startupów sugerują stabilny wzrost. Jednak ryzyka geopolityczne i technologiczna izolacja mogą ograniczyć zdolność Iranu do konkurowania na arenie międzynarodowej, zwłaszcza w zakresie najnowocześniejszych zastosowań AI.

W podsumowaniu, sektor AI w Iranie postępuje naprzód pomimo znacznych zewnętrznych ograniczeń, przy czym krajowe innowacje i regionalne partnerstwa kształtują jego konkurencyjny krajobraz w 2025 roku.

Prognozy wzrostu i przewidywania

Sektor sztucznej inteligencji (AI) w Iranie doświadcza znaczącego wzrostu, napędzanego przez inicjatywy rządowe, badania akademickie i rozwijający się ekosystem startupów technologicznych. Na dzień 30 czerwca 2025 roku kraj ten stara się stać regionalnym liderem w dziedzinie AI, pomimo napotykanych międzynarodowych sankcji i ograniczonego dostępu do globalnych rynków technologicznych.

Ostatnie wydarzenia

• Inwestycje rządowe: Rząd irański zwiększył finansowanie dla badań i rozwoju AI, a Ministerstwo Technologii Informacyjnej i Komunikacji (ICT) przeznaczyło w 2024 roku ponad 100 milionów dolarów na wsparcie projektów i infrastruktury AI (Tehran Times).
• Postępy akademickie: Irańskie uniwersytety, takie jak Uniwersytet Sharif i Uniwersytet Teherański, uruchomiły nowe centra badawcze AI oraz programy studiów podyplomowych, przyczyniając się do rosnącej liczby talentów AI (Financial Tribune).
• Ekosystem startupów: Liczba startupów skoncentrowanych na AI w Iranie podwoiła się od 2022 roku, a firmy specjalizujące się w przetwarzaniu języka naturalnego, widzeniu komputerowym i rozwiązaniach AI w opiece zdrowotnej (Mehr News).

Prognozy wzrostu i przewidywania

• Wielkość rynku: Rynek AI w Iranie ma szansę osiągnąć 1,2 miliarda dolarów do 2027 roku, rosnąc w skumulowanej rocznej stopie wzrostu (CAGR) na poziomie 22% w latach 2024-2027 (Statista).
• Adopcja sektorowa: Sektor usług finansowych, opieki zdrowotnej i produkcji ma być głównym użytkownikiem technologii AI, z ponad 60% dużych przedsiębiorstw planujących wdrożenie rozwiązań napędzanych AI do 2026 roku (IRNA).
• Pipeline talentów: Liczba profesjonalistów AI w Iranie przewiduje się, że przekroczy 25,000 do 2025 roku, wspierana przez stypendia rządowe i międzynarodowe współprace (ISNA).

Pomimo wyzwań, takich jak ograniczony dostęp do zaawansowanego sprzętu i globalnych platform AI, sektor AI w Iranie ma szansę utrzymać mocny wzrost, wykorzystując krajowe innowacje i regionalne partnerstwa. Perspektywy na 2025 rok i dalej sugerują kontynuację ekspansji, a AI odgrywa kluczową rolę w strategii transformacji cyfrowej Iranu.

Analiza regionalnego rynku

Sztuczna inteligencja w Iranie: Ostatnie wydarzenia i perspektywy (30 czerwca 2025)

Sektor sztucznej inteligencji (AI) w Iranie doświadczył znaczącego wzrostu w ostatnich latach, napędzanego przez inicjatywy rządowe, badania akademickie oraz rozwijający się ekosystem startupów. Na początku 2025 roku kraj stara się stać regionalnym liderem w AI, pomimo napotykanych międzynarodowych sankcji i ograniczonego dostępu do globalnych rynków technologicznych.

• Strategia i inwestycje rządowe: Rząd irański nadał AI priorytet jako część swojej „Mapy drogowej gospodarki cyfrowej 2025”, dążąc do zwiększenia udziału gospodarki cyfrowej w PKB do 10% do 2025 roku (Tehran Times). Ministerstwo Technologie Informatycznej i Komunikacji (ICT) przeznaczyło w latach 2024-2025 ponad 200 milionów dolarów na badania AI, infrastrukturę i rozwój talentów.
• Doskonałość akademicka i badawcza: Iran zajmuje pierwsze miejsce na Bliskim Wschodzie i 15. miejsce na świecie pod względem naukowych publikacji dotyczących AI, według rankingu instytucji Scimago z 2024 roku (Scimago). Wiodące uniwersytety, takie jak Uniwersytet Sharif i Uniwersytet Teherański, utworzyły dedykowane centra badawcze AI, koncentrując się na przetwarzaniu języka naturalnego, widzeniu komputerowym i robotyce.
• Ekosystem startupów: Irańska scena startupowa staje się coraz bardziej aktywna w dziedzinie AI, z ponad 150 startupami skoncentrowanymi na AI na dzień czerwca 2025 roku (IRNA). Te startupy opracowują rozwiązania w diagnostyce zdrowotnej, fintech, inteligentnym rolnictwie oraz modelach AI dla języka perskiego, często we współpracy z lokalnymi uniwersytetami.
• Wyzwania i możliwości: Pomimo postępów sektor AI w Iranie stoi przed wyzwaniami, takimi jak ograniczony dostęp do zaawansowanego sprzętu (takiego jak GPU), ograniczona współpraca międzynarodowa i trudności w przyciąganiu zagranicznych inwestycji z powodu trwających sankcji (Al-Monitor). Jednak krajowy popyt na automatyzację AI w sektorze bankowym, naftowym i gazowym oraz usługach publicznych napędza dalszy wzrost.

Perspektywy: Patrząc w przyszłość, rynek AI w Iranie ma szansę na wzrost o skumulowanej rocznej stopie wzrostu (CAGR) na poziomie 18% do 2028 roku, przy czym rząd dąży do zwiększenia samodzielności w technologii AI i większego wpływu w regionie (Financial Tribune). Strategiczne partnerstwa z sąsiednimi krajami oraz nacisk na narzędzia AI w języku perskim powinny jeszcze bardziej wzmocnić pozycję Iranu w regionalnym krajobrazie AI.

Strategiczne spojrzenie na przyszłość

Strategiczne spojrzenie na przyszłość: Sztuczna inteligencja w Iranie – Ostatnie wydarzenia i perspektywy (30 czerwca 2025)

Sektor sztucznej inteligencji (AI) w Iranie doświadczył znaczącej dynamiki w 2024 roku i pierwszej połowie 2025 roku, napędzany zarówno inicjatywami rządowymi, jak i rozwijającym się ekosystemem technologicznym. „Krajowa mapa drogowa AI” irańskiego rządu, uruchomiona w 2021 roku, nadal kieruje polityką i inwestycjami, mając na celu umieszczenie Iranu wśród 10 najlepszych krajów w dziedzinie AI do 2030 roku (Tehran Times). Na dzień czerwca 2025 roku Iran poczynił znaczne postępy w badaniach AI, rozwoju talentów oraz zastosowaniach AI w kluczowych sektorach, takich jak opieka zdrowotna, energetyka i obronność.

• Badania i talenty: Iran zajmuje pierwsze miejsce na Bliskim Wschodzie i 15. na świecie pod względem liczby naukowych publikacji związanych z AI, według najnowszych danych Scimago Journal & Country Rank. Uniwersytety, takie jak Uniwersytet Sharif i Uniwersytet Teherański, rozszerzyły programy AI, produkując w 2024 roku ponad 2,000 absolwentów AI.
• Adopcja przemysłowa: Irańskie startupy i ugruntowane firmy coraz częściej integrują AI w swoich produktach i usługach. Wśród znaczących przykładów znajdują się rozwiązania medyczne wspomagane AI, zarządzanie inteligentną siecią w sektorze energetycznym oraz narzędzia przetwarzania języka naturalnego (NLP) dla języka perskiego. Wsparcie rządu ze strony Wiceprezydentury do spraw Nauki i Technologii sfinansowało ponad 150 startupów AI od 2023 roku.
• Międzynarodowa współpraca i sankcje: Podczas gdy międzynarodowe sankcje nadal ograniczają dostęp do zaawansowanego sprzętu i usług chmurowych, Iran zbudował regionalne partnerstwa, szczególnie z Rosją i Chinami, aby uzyskać dostęp do wiedzy i infrastruktury AI (Al-Monitor).

Perspektywy: Patrząc w przyszłość, sektor AI w Iranie ma szansę na utrzymanie silnego wzrostu, a rząd przewiduje 25% roczny wzrost w zakresie ekonomicznego wkładu AI do 2027 roku. Pozostają kluczowe wyzwania, w tym ograniczony dostęp do komputerów o wysokiej wydajności i globalnych platform AI z powodu ongoing sankcji. Jednak krajowe innowacje, regionalne sojusze i mocny pipeline talentów są prawdopodobne do utrzymania irańskich ambicji w zakresie AI. Strategiczne ukierunkowanie będzie koncentrować się na zastosowaniach AI w opiece zdrowotnej, optymalizacji energetycznej i bezpieczeństwie, z rosnącym uwzględnieniem ram etycznych i standardów regulacyjnych, w miarę dojrzewania sektora.

Wyzwania i nadarzające się możliwości

Sztuczna inteligencja (AI) w Iranie doświadczyła znacznego postępu w ostatnich latach, napędzana rosnącą pulą wykwalifikowanych inżynierów, inicjatywami wspieranymi przez rząd oraz dynamicznym ekosystemem startupowym. Jednak sektor stoi przed znacznymi wyzwaniami w obliczu nadarzających się możliwości na dzień 30 czerwca 2025 roku.

• Wyzwania
  • Sankcje i ograniczony dostęp do technologii: Trwające międzynarodowe sankcje ciągle ograniczają dostęp Iranu do zaawansowanego sprzętu, zasobów chmurowych i globalnych platform AI. Prowadzi to do polegania na krajowych rozwiązaniach i alternatywach open-source, co może spowolnić innowacje (Reuters).
  • Ucieczka mózgów: Wiele najlepszych badaczy i inżynierów AI szuka możliwości za granicą z powodu lepszego finansowania, zakładów badawczych i wolności akademickiej, co skutkuje luką talentów w kraju (Al-Monitor).
  • Dostępność i jakość danych: Dostęp do dużych, wysokiej jakości zbiorów danych jest ograniczony przez obawy dotyczące prywatności, przeszkody regulacyjne i brak ustandaryzowanej zbiórki danych, co utrudnia rozwój solidnych modeli AI (ScienceDirect).
  • Niepewność regulacyjna: Brak jasnych ram rządowych w zakresie AI tworzy niepewność dla startupów i inwestorów, co może stłumić innowacje i komercjalizację.
• Możliwości
  • Wsparcie rządowe: Rząd irański zwiększył finansowanie dla badań AI, dążąc do umieszczenia kraju wśród 10 najlepszych potęg AI do 2030 roku. Ostatnie inicjatywy obejmują uruchomienie krajowych laboratoriów AI i zachęty dla startupów napędzanych AI (Mehr News).
  • Rośnie ekosystem startupów: Pomimo ograniczeń irański rynek startupów AI rozwija się, a firmy koncentrują się na fintech, opiece zdrowotnej oraz przetwarzaniu języka naturalnego dostosowanego do potrzeb języka perskiego (TechRasa).
  • Doskonałość akademicka: Irańskie uniwersytety produkują stałą liczbę absolwentów AI i artykułów badawczych, a Uniwersytet Sharif i Uniwersytet Teherański są jednymi z regionu najlepszych instytucji zajmujących się badaniami nad AI (Scopus).
  • Współpraca regionalna: Iran poszukuje partnerstw z sąsiednimi krajami, aby dzielić się zasobami i wiedzą, co może częściowo złagodzić skutki międzynarodowej izolacji.

Podsumowując, choć sektor AI w Iranie stoi przed ważnymi przeszkodami, strategiczne inwestycje, silna baza akademicka i elastyczny duch przedsiębiorczości stwarzają znaczące możliwości rozwoju i regionalnego przywództwa w nadchodzących latach.

Źródła i referencje

• Sztuczna inteligencja w Iranie: Ostatnie wydarzenia i perspektywy (30 czerwca 2025)
• Tehran Times
• Financial Tribune
• Scimago Journal & Country Rank
• Al-Monitor
• Statista
• Cafebazaar
• Digikala
• Cafe Bazaar
• Mehr News
• IRNA
• ISNA
• Scimago
• IRNA
• TechRasa